نگاهی به فصل دوم سریال «مستوران»؛ وقتی اسطوره جذاب میشود
تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۹۵۶۶۲
خبرگزاری فارس ـ گروه رادیو و تلویزیون: همیشه بشر قصههای افسانهای جذاب بودهاند. گواه این ادعا انبوه آثار ادبی به جا مانده با این مضمون در تاریخ ادبیات جهان و خاصه ایران است. از شاهنامه گرفته تا هزار و یک شب که اولی شاهکار فردوسی برای نظم کشیدن اساطیر ایرانی است تا آخری که کشکولی از داستانهای هندی، عربی و ایرانی به شمار میرود و مولف مشخصی ندارد و هر که توانسته داستانی به هزار و یک شب افزوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با وجود چنین عقبه درخشانی در فرهنگ غنی ایرانی دست آثار نمایشی وطنی در بازنمایی این افسانهها بسیار خالی است. سریال به یادماندنی «سلطان و شبان» شاید تنها نمونه این آثار باشد که بیش از چهار دهه از پخش آن میگذرد.
شبکه یک سیما با همکاری سازمان اوج در اقدامی جسورانه و تحسینبرانگیز به سراغ ساخت داستانی فانتزی و افسانهای در دل تاریخ رفتهاند. ترکیب افسانه، درام و راز در بستر تاریخ که جذابیت بالایی دارد در سریال «مستوران» تحقق یافته است.
داستان سریال «مستوران» اقتباسی آزاد از افسانههای کهن ایرانی است. منابع بسیاری از داستانها و افسانههای کهن ایرانی به کمک فیلمنامه سریال مستوران آمدهاند تا فیلمنامه این سریال را غنی کنند.این سریال تلاش میکند با استفاده از نشانههایی همچون «کتاب لوح» و تلفیق آن با عرفان ایرانی و اسلامی چنان به عمق روایتهای ناشی از ادبیات کهن ایران نفوذ کند که همه چیز در جای خود و به درستی شکل بگیرد. سریالی که قابی از زندگی مردمانی را به تصویر میکشد که از قرار در سالهای حکومت صفویان و غزنویان به سر میبرند.
لسانالحق طباطبایی، پژوهشگر و مؤلف حوزه ادبیات فارسی و فرهنگ عامه درباره لزوم ساخت چنین آثاری عنوان کرد: مجموعه «مستوران» اثر مهمی است؛ چراکه از دریچه آن فرهنگ منتقل میشود. قصههایی که در «مستوران» روایت میشود بخشی از فرهنگ عامیانه ماست و روایت آنها جزئی از فرهنگ عمومی ما محسوب میشود و زمانی که این عناصر بهعنوان سریال و تصویر در معرض دید خیل عظیمی از جمعیت قرار میگیرد، فرهنگ را انتقال میدهد و این انتقال فرهنگی بخشی از هویت ماست.
داستان فصل دوم مستوران
فصل اول سریال «مستوران» به کارگردانی مسعود آب پرور در تابستان ۱۴۰۱ و در ۲۶ قسمت از شبکه اول سیما پخش شد. داستان فصل اول درباره دزدیده شدن پسربچهای به نام لطفعلی توسط یک قبیله وحشی و تلاش پدر و مادرش برای بازگرداندن او بود. این روزها فصل دوم «مستوران» به کارگردانی علی هاشمی و نویسندگی محمد حنیف از شبکه اول سیما در حال پخش میباشد. ماجرای فصل دوم درباره لطفعلی است که حالا به سن جوانی رسیده و عاشق_ ماه منیر_ دختر حاکم شهر شده است.
درست است شخصیت لطفعلی در فصل نخست حضور کمی داشت و بیشتر سریال در غیبت و دوران گمشدن او روایت میشد اما آنچه در ذهن مخاطب از کودکی لطفعلی نقش بسته کودکی خاص با کمالات و صاحب مکاشفات است و بعبارتی قهرمان گمشده داستان بود، درحالیکه لطفعلی فصل دوم گویی از این ویژگیها جداشده و حتی با ناحوانمردی عشق دوران نوجوانی و ابتدای جوانی خود یعنی سوده را رها کرده و در یک نگاه عاشق دختر حاکم میشود. گفتنی است حضور لطفعلی بعنوان یک مرد غریبه حتی بعنوان طبیب در خلوت دختر حاکم نیز سازگاری چندانی با مناسبات فرهنگی و اجتماعی ایران قدیم نیز ندارد و گویی فیلمساز برای جذابیت بیشتر داستان خود چنین رابطه عاشقانهای را متناسب با جامعه امروزی بیان میکند، گرچه در جامعه امروز نیز بر اساس عرف اخلاقی و دینی چنین خلوت های عاشقانهای بین دختر و پسر نامحرم مردود است.
شخصیت لطفعلی با پرداخت بهتری میتوانست قهرمان اخلاق مدار و دوست داشتنی مستوران بماند، اگر بجای گپ و گفت های طولانی با ماه منیر زودتر وارد حل و فصل مشکلات مردمان شهر میشد و با قدرتی که بواسطه وصلت با دختر حاکم بدست آورده گامی مؤثرتر جهت بهبود وضعیت مردمان شهر برمیداشت.
نگاهی به روایتگری سریال
«مستوران»برای روایت داستان جادویی خود در ساختار، پایبند به قصه گویی کلاسیک است. برای همین از محمدرضا سرشار (رهگذر) به عنوان راوی استفاده کرده است تا حس خاطرهانگیز برای قدیمیها به واسطه قصه ظهر جمعه ایجاد کند و هم نقالی تصویری را نشان بدهد. شیوه روایت شهر مستوران از زبان راوی حالوهوای «هزار و یک شب» و «داستان شب» را دارد و شعرهای زیبا و دلکش از شاعران پارسی که ابتدای هر قسمت متناسب با روند داستان با خوشنویسی بر صفحه نگاشته و سپس خوانده میشوند از نقاط قوت مهم روایت نویسندگان سریال میباشد.
گرچه در برخی موارد این اشعار خوانده شده موجب از بین بردن عنصر غافلگیری برای مخاطب میشود. گاهی شعرها بهگونهای انتخاب میشوند که بعضاً مخاطب میتواند از محتوای شعر به اتفاقاتی که قرار است در قسمت پیش رو ببیند، پی ببرد. در حالیکه استفاده از شعرهای رازآلودهتر سبب میشود تا عنصر تعلیق، همچنان همسفر مخاطب بماند و مخاطب با هیجان بیشتری داستان را دنبال نماید.
داستانی از تقابل خیر و شر
«مستوران» روایتی سرراست از تقابل خیر و شر است و در این راستا عناصر و اشارات زیادی در سریال وجود دارد که آن را اثری دارای بار سیاسی و ایدئولوژیک جلوه میدهد و از این جهت تماشای آن برای اقشار مختلف جذاب خواهد بود.
قبیله وحشیها در این سریال ظاهرا نمادی از غرب (در معنای سیاسی) است و شهر مستوران هم نمادی از ایران. وحشیها شکل و شمایل و لباس پوشیدنشان متفاوت از مردم شهر مستوران است (شکل و شمایلی که بیشباهت به شخصیتهای سریال «وایکینگها» نیست).
آنها مال و ثروت فراوانی دارند و کارشان غارت اموال و «امنیت» دیگران است؛ البته بین خودشان قوانین سفت و سختی برای جلوگیری از دزدی دارند. آنها در شهر مستوران یک «نفوذی» بنام «جهاندخت» دارند که نمادی از منافقان داخلی میباشد. نفوذی که آسیب آن از هر دشمن خارجی بیشتر است و پایه فتنهها و آشوبها توسط او بنا میشود.
کلام آخر
در پایان باید گفت لازم نیست یک سریال تاریخی مبتنی بر افسانهها و داستانهای ایرانی بهگونهای عظیم و بهعنوان نمونه باچندین هزار سیاهی لشگر و طراح صحنه و لباس خاصی ساخته شود، درحالی که در فیلمها و سریالهای ایرانی به خلق و خو و جهانبینی مردمان روزگار قدیم کمتر توجه میشود و مسائلی مانند طراحی صحنه و لباس اولویت بیشتری دارد.
درست است فضاسازی متناسب، نقش عمدهای در جذابیت و باورپذیری داستان دارد اما نباید محتوا و مفهوم قربانی زرق و برق ظاهری داستان شود.«مستوران» نمونه قابل قبولی از روایت داستانی غنی از فرهنگ ایرانی در قالب فضاسازی متناسب با زمان گذشته است. شاید ریتم داستان گاهی کند شود اما بقدری وجه خیال انگیزی و لحن شاعرانه داستان و جلوههای ویژهاش به اندازهای قوی است که مخاطب را با خود همراه میسازد، گرچه این سریال نیز مانند بسیاری از سریالهای دنباله دار ایرانی نسبت به فصل اول افت محسوسی داشته است.
یکی از دلایل این است که فصل دوم «مستوران» در روایت داستان و شناساندن شخصیتهای خیر و شر خود تازگی فصل نخست را ندارد و بجای روایت داستانک های جذاب و پرداخت بهتر به شخصیتهای تازهای چون نوذر، نگین، نورا و باقی بازیگران تمام تمرکز خود را به نمایش دیالوگهای عاشقانه میان لطفعلی و ماه منیر گذاشته است.
با وجود تمامی نکات ذکر شده ساخت«مستوران» را باید اقدامی جسورانه و قابل تحسین دانست که لازم است با حمایت مدیران و مسئولان فرهنگی کشور شروعی بر ساخت آثار نمایشی برگرفته از داستانهای کهن ایرانی باشد،آن هم در زمانهای که بویژه نسل جدید در معرض هجوم انواع و اقسام فیلمهای غربی بر اساس افسانههای تخیلی و گاه سرشار از خشونت و سیاهی و مبتنی بر پیامهای ضد اخلاقی و ضد دینی هستند.
نویسنده: نفیسه ترابنده
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: مستوران روایت داستان شهر مستوران دختر حاکم داستان ها افسانه ها کهن ایران فصل دوم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۹۵۶۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایت یک کارگردان از فیلمسازی در نوجوانی/ چیزی جز گوشی لازم نیست
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد خبری جشنواره آسمون، اولین دورهمی آسمونیها در جشن ۱۰ سالگی فعالیت بادبوم ویژه فعالیتهای سینمایی نوجوانها در مجموعههای سینمایی و تلویزیونی، با حضور حمید امامی دبیر جشنواره و محمدرضا خردمندان کارگردان سینما و جمعی از هنرمندان در خانه هنرمندان برگزار شد.
ابتدا، سید حمید امامی مدیر بادبوم به آغاز فعالیت بادبوم در سال ۹۲ پرداخت و از خانوادههای بچههای عضو بادبوم قدردانی کرد و افزود: از تمام پدر و مادران بچههای عضو بادبوم برای اینکه این سالها با ما ساختند درحالی که بارها موقعیت بادبوم عوض شد، تشکر میکنیم.
دبیر جشنواره «آسمون» از آغاز یک جشنواره جدید خبر داد و اضافه کرد: امروز آغاز رسمی جشنواره «آسمون» است؛ این جشنواره ویژه تولید محتوا برای بچههای ۹ تا ۱۸ سال خواهد بود.
امامی با بیان اینکه موضوعات و جوایز و تمام جزییات جشنواره در asemoonfest.ir آمده است، تاکید کرد: سعی شد موضوعاتی انتخاب شود که کاملا مربوط با نسل ضد و دهه هشتاد و نودیها باشد چون میخواهیم ثابت کنیم نوجوانها میتوانند آینده خودشان را شکل بدهند.
برای فیلمسازی از خودتان شروع کنید
سپس، محمدرضا خردمندان کارگردان سینما در توصیههایی برای نوجوانانی که قصد دارند در عرصه فیلمسازی و بازیگری فعالیت کنند، گفت: من خودم در سینما کارم را با فیلم کوتاه و آثار ارزانقیمت شروع کردهام. کسانی که میخواهند کارگردانی و بازیگری را در آینده دنبال کنند، از خودشان و تجارب و خاطراتشان شروع کنند.
وی اضافه کرد: تمام آنچه که شما هستید و تجریه شخصی دارید و آن چیزهایی که هویت شماست برای شروع فیلمسازی به شما کمک خواهند کرد. یک فیلمساز و نویسنده اول چیزی که برای شروع نیاز دارد، ایده است. من در ابتدای راه یک توصیه دارم، به تجربیات شخصی خودتان رجوع کنید چون بهترین ایده فیلمسازی از خودتان و خاطرات شماست پس در خاطراتتان جستجو کنید که چه لحظاتی در زندگی دارید که شما را تحت تاثیر قرار داده و آن اتفاق را به خوبی میشناسید چوم همراه با رنج و حس غرور و ... است و نسبت به آن اطلاعات کامل دارید و همینها قابلیت ساخت یک فیلم کوتاه را به شما خواهد داد چراکه به ابعاد آن اشراف دارید.
وی به ذکر نمونههایی از تجارب مشترک بچهها پرداخت و عنوان کرد: درباره دوچرخه و شغل پدرتان و موضوعاتی که بهخوبی آن را میشناسید، فیلم بسازید. موضوعاتی که جزییات قابل لمسی از آنها در ذهن داشته باشید که همگی برآمده از تجربه شخصی شماست. همه فیلمسازان بزرگ اولین داستان و شعر و فیلم را از تجربه درونی و غنی شده خودشان ساختهاند. البته اینکه آیا این خاطرات بهتنهایی برای ساخت فیلم کافی است، باید بگویم خیر! بلکه باید به آنها واقعیت و تخیل اضافه کنیم تا فیلم به یک اثر هنری تبدیل شود.
کارگردان «بیست و یک روز بعد» تجاربی از فیلمسازی خود را با نوجوانها به اشتراک گذاشت و گفت: من وقتی نوجوان بودم در اوایل دهه ۷۰ یک همکلاسی داشتم که شرایط اقتصادی خوبی نداشت و همین موجب مشکلاتی میشد که مدیران مدرسه قصد داشتند او را اخراج کنند و این سوژه برای من محور یک داستان شد چون او را بهخوبی میشناختم. من این داستان را با چاشنی تخیل نوشتم و چاپ شد و اولین تجربه نویسندگی من رقم خورد و من فهمیدم میتوانم از خاطراتم داستان بنویسم. در ادامه من برای فیلمسازی از این روش استفاده کردم و فیلم «بیست و یک روز بعد» که قصه ای واقعی داشت را ساختم که درون مایه تخیل به آن آمیخته شد تا بتوانیم در فیلم حرفی داشته باشیم.
خردمندان خطاب به حاضران گفت: توصیه میکنم تجربیات و خاطرات خودتان را درباره موضوعات و دوستانی که بهشدت آنها را میشناسید، بنویسید این کار برای شما تولید داستان میکند. بهنظرم فیلم ساختن بهشدت ارزان و آسان شده و هیچ چیز جز گوشی موبایل برای فیلمسازی لازم نیست و این امکاناتی است که در دست همگی قرار دارد.
وی در پایان بیان کرد: بچههایی که میخواهند بازیگر شوند باید ده برابر یک نقش را در زندگی روزمره خودشان بازی کرده باشند و دهها قدم از یک تست بازیگری جلوتر باشند و یاد بگیرند که تقلید کنند و افعال دیگران را شبیهسازی کنند و برای نقشهای مختلف شناسنامه درست کنند. مدل راه رفتن، حرف زدن و فکر کردن زندگی افراد و مشاغلی مثل نجار، بنا و پزشک را مرور کنند تا آماده همکاری با یک فیلم باشند.
کد خبر 6090133 عطیه موذن